Koch en Şerik in de Literaire Salon

Zondag 13 april in de Laranjazaal van de Hortus.

Aanmelden: activiteiten@vriendenvandeplantage.nl  o.v.v. literaire salon

Een tikje onthecht
Lang was Herman Koch die ene van het tv-programma Jiskefet die ook nog boeken schreef. Onterecht natuurlijk. Koch’s eerste literaire succes, Red ons Maria Montanelli, dateert van 1989, dus van voor Jiskefet. Dat debuut maakte indruk, het werd vergeleken met De avonden van Gerard Reve en zelfs
met Catcher in the Reye van J.D. Salinger.
Zijn doorbraak naar het grote publiek kwam met Het Diner. Over twee moderne koppels die een avondje gezellig uit eten denken te gaan in een restaurant waarin de Amsterdammer gemakkelijk restaurant De Kas in de Watergraafsmeer kon herkennen. Tijdens het eten ontvouwen zich alle morele dilemma’s waarmee de hedendaagse mens te kampen kan hebben. Het Diner werd 33 keer vertaald en vier keer verfilmd. Wereldwijd werden meer dan een miljoen exemplaren verkocht.
Vorig jaar kwam Koch ineens op een heel andere manier in het nieuws. Vanwege een nieuw boek, dat zeker. Maar nog veel meer vanwege de aanleiding om dat boek te maken. Ga je erover schrijven? is de titel. De arts die die vraag stelde, had Koch in behandeling wegens prostaatkanker. Ja, dat wilde Koch wel. Maar dan zou het geen verhaal worden over het ziekteverloop – die waren er al genoeg. Het werd een boek over een manier van in het leven staan, een tikje onthecht maar met familie en vrienden dicht in de buurt. Met zo min mogelijk verplichtingen en afspraken. Dat alles genoteerd met de precisie die zijn schrijven kenmerkt, met een hang naar het absurde en vileine humor.
Hoe het intussen met Koch gaat? De ziekte is stabiel, hij heeft geen lichamelijke bijwerkingen van de medicijnen en geen pijn. Eén bijwerking is er wel. Koch was gewend eens per twee jaar met een nieuwe titel te komen. Sinds zijn ziekte heeft hij haast. Binnen een jaar lag dit keer de opvolger in de winkel: Luchtplaats. Een roman met thrillerachtige elementen over een schrijver, een detective en een crimineel met literaire aspiraties.
In de Literaire Salon wordt Koch geïnterviewd door Ariejan Korteweg.

Weergaloze vertelling
Ali Şerik komt als zevenjarig jochie naar Nederland. Zijn vader is gastarbeider in de textielindustrie in Twente. Omdat zijn zoon in zijn ogen te snel verwesterde, stuurt hij hem op twaalfjarige leeftijd terug naar Turkije. Daar woont Ali tot z’n vijftiende op het platteland bij een tante in een dorp zonder elektriciteit en zonder stromend water in de huizen. Daarna verblijft hij nog een jaar in Ankara bij een oom. Terug in Nederland zijn de vriendjes van vroeger uitgevlogen en is zijn opleiding gebroken. Het Nederlands blijkt hij net zo snel vergeten als hij het eerder had geleerd. Hij gaat werken en schrijft in het Turks. Drie bundels verschijnen in Turkije. Pas als hij kinderen krijgt –hij verhuist voor de liefde naar Amersfoort – schrijft hij in het Nederlands. Eerst gedichten bij interviews met personen, dan bij foto’s en daarna een eerste bundel. Door bloeiend heimwee, gevolgd door De hartslagen van de mus en in 2018 De stem die baart. In 2022 verschijnt zijn poëtische epos Land van weemoed, een weergaloze vertelling over de eerste generatie Turkse gastarbeiders die huis en haard verlieten voor een nieuw leven in een nieuw land. Onbarmhartig en liefdevol, subtiel van taal, niets verbloemend, getuigt het boek van een grote compassie en wijsheid. In 2024 komt hij opnieuw met een poëtische vertelling: De zachte veren van de tijd gaat over de nachtelijke reis van een groep bootvluchtelingen, en over vluchtelingen in andere tijden en culturen. Over deze romans, die eigenlijk associatieve poëtische verbeeldingen zijn, bloemrijk, barok, schril, precies, liefdevol en noem maar op, gaat Jos van Hest met Ali Şerik in gesprek.